Ο πρωτάρης και το μέλι

Πήρε τηλέφωνο όλο χαρά: «σου έχω κρατήσει ένα βάζο μέλι. Πρέπει να σου το δώσω!» Θυμάμαι τον ενθουσιασμό με τον οποίο μιλούσε πριν λίγους μήνες ο Γιάννης Μενδρινός για τις μέλισσες και το πάθος του να γίνει ερασιτέχνης μελισσοκόμος. 

Είδα πρόσφατα το ντοκιμαντέρ «More than honey», του Ελβετού σκηνοθέτη Markus Imhoof, στο οποίο ασχολείται με την κοινωνία των μελισσών και τους λόγους που αυτές απειλούνται με εξαφάνιση. Παρουσίαζε τις συνήθειές τους, τη συμπεριφορά τους, τον τρόπο της δουλειάς τους, τόσο πολύπλοκο, τόσο δαιδαλώδη, τόσο ακατανόητο και αξιοθαύμαστο για τον οποιονδήποτε αμύητο!

Αν κι έχω διαβάσει βιβλία για τις μέλισσες και την κοινωνία τους, μου είναι πολύ δύσκολο να καταλάβω πώς μπορεί να συνεννοηθεί ένας άνθρωπος μαζί τους. «Όταν τις παρατηρείς, κάτι καταλαβαίνεις» λέει ο Γιάννης. 

«Περνάω πάρα πολλές παρατηρώντας τες. Ξέρεις, δεν υπάρχει μελισσοκόμος ο οποίος να μην έχει ακόμη απορίες σχετικά με το τι ακριβώς συμβαίνει στην κυψέλη. Κάθε κοινωνία έχει τα δικά τους χούγια. Οι μέλισσες είναι αξιοθαύμαστες!»

Δοκίμασα αυτό που μου έφερε κι ένιωσα ότι είχα χρόνια να φάω καλό μέλι. Καταρχάς, η όψη του: ολόχρυση. Η ροή του: προκλητική. Η μυρωδιά του: κηρήθρα. Η γεύση του: πλούσια. Θα μου πεις «μα καλά, τι μέλια τρως;» Μέλια που βρίσκω στο σούπερ μάρκετ και, πρέπει να πω, ότι η ποικιλία είναι σχεδόν ανύπαρκτη. Τα μέλια της μαζικής παραγωγής έχουν τελείως «βιομηχανική» και τελείως προβλέψιμη γεύση. Ενώ το μέλι του παραγωγού, χωρίς καμιά προσθήκη, είναι σκέτη μαγεία!

Τον ρώτησα για τα μυστικά του. «Δεν ξέρω τι να σου πω. Μάλλον είναι η τύχη του πρωτάρη», απάντησε γελώντας. «Τις μετακίνησα μια φορά μόνο, τις πήγα στην Νιγρίτα Σερρών όπου είχα παρατηρήσει ότι υπήρχε μια ρεματιά γεμάτη ανθισμένες λυγαριές. Εκεί πήγαιναν για την τροφή τους, σε ένα απίστευτο περιβάλλον! Μέχρι το τέλος του Νοεμβρίου είχαν πολύ καλή τροφή, με αποτέλεσμα να είναι πολύ δυνατές και να μη χάσω καθόλου πληθυσμό. Εύχομαι να βγάλουν καλά κι αυτό το μήνα και το Φεβρουάριο που θα ανθίσουν οι αμυγδαλιές να τις τιμήσουν κανονικά.» Για τις μέλισσες είναι σημαντικές οι κλιματολογικές συνθήκες. Σε θερμοκρασίες κάτω από 12 βαθμούς Κελσίου δεv βγαίνουν από την κυψέλη και δεv θέλουν υγρασία.

Ο Γιάννης Μενδρινός έκανε τα μελίσσια του διώροφα, δημιούργησε 10 πληθυσμούς με 5 βασίλισσες. Ο στόχος του για τον Μάρτιο είναι να τους διπλασιάσει, σπάζοντάς τους. Η οργάνωση αυτή της κυψέλης με τις βασίλισσες, την επιλογή της, τα αβγά, τους κηφήνες, τις εργάτριες και τους ρόλους είναι εξαιρετικά περίπλοκη. «Οι εργάτριες μπορεί να σκοτώσουν τη βασίλισσα, να την αναγκάσουν να φύγει. Μπορεί, ακόμη, να αυτοκτονήσει όλο το μελίσσι εάν η βασίλισσά τους επιστρέψει από την έξοδό της από το βασιλοκέλι χωρίς να έχει γονιμοποιηθεί. Αποφασίζουν όλες μαζί, ακόμη και για τη ζωή τους!»

Αυτά τα μικρά πλασματάκια, προικισμένα με τόσο υψηλή αίσθηση ευθύνης και καθήκοντος είναι, όντως, αξιοθαύμαστα.

Ο Γιάννης Μενδρινός απόστρατος της Αστυνομίας, βρέθηκε με ελεύθερο χρόνο. «Με ενδιέφερε η κοινωνία της μέλισσας. Διάβασα, ασχολήθηκα και με τη βοήθεια δυο φίλων μου πήρα τις απαραίτητες γνώσεις. Να σου πω δε, ότι ποτέ ένας μελισσοκόμος δε θα πει ότι τα ξέρει όλα. Όσα χρόνια και να ασχολείσαι με τις μέλισσες, πάντα κάτι θα υπάρχει για να μάθεις». Τα πρώτα υλικά που πρέπει να προμηθευτεί ο μελισσοκόμος είναι τα σπίτια των μελισσών, οι κυψέλες. Από κοντά και καπνιστήρι, ξέστρο, μάσκα, χρώματα για να βαφούν τα σπίτια τους. «Και τις μέλισσες πού τις βρίσκεις;» ρώτησα. «Τις μέλισσες τις προμηθεύτηκα από τον φίλο μου. Την άνοιξη αυξάνεται πολύ ο πληθυσμός, είναι φρέσκες οι βασίλισσες κι ο γόνος και είναι η εποχή όπου το μελίσσι χωρίζεται. Ή θα φύγουν μόνες τους και θα κρεμαστούν από ένα κλαδί και θα τις μαζέψει ο σπεσιαλίστας ή θα φροντίσει ο μελισσοκόμος να σπάσει το μελίσσι του στα δυο. Αυτόν τον πληθυσμό συνήθως τον πουλούν».

Ο Γιάννης αποφάσισε να γίνει μελισσοκόμος των πέντε μελισσιών. «Αυτός είναι ο αριθμός που αποφάσισα να συντηρήσω. Ασχολούμαι μαζί με τους φίλους μου, έχω κάνει όλες τις δουλειές, έχω τρυγήσει το μέλι, το έχω τυποποιήσει κι είμαι πλέον έτοιμος να το κάνω και μόνος μου».

Προς το παρόν έχει αποφασίσει να μείνει ερασιτέχνης. Αργότερα, θα δει. Ο μεγάλος του πόθος, ωστόσο, είναι να ασχοληθούν ο γιος ή η κόρη του με τον πρωτογενή τομέα. Ελπίζει να τους εμφυσήσει το πάθος για την οικολογία, όπως συνέβη σε εκείνον από τον παππού του.

Πηγή