Σοφία Γούναρη: Άναρχη οικιστική επέκταση, ανεξέλεγκτη κτηνοτροφία και πυρκαγιές περιορίζουν την ελληνική μελισσοκομία

Για την άναρχη οικιστική επέκταση σε αρκετές περιοχές της χώρας αλλά και για την ανεξέλεγκτη κτηνοτροφία (κυρίως στις νησιώτικές περιοχές), παράγοντες που επηρεάζουν σε σημαντικό βαθμό τον περιορισμό των περιοχών που… αξιοποιούν οι μέλισσες, μίλησε στην «ΥΧ» η εντεταλμένη ερευνήτρια του Ινστιτούτου Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων Δρ. Σοφία Γούναρη.

«Στην Ελλάδα μπορεί να μην έχουμε επέκταση βιομηχανικών δραστηριοτήτων ώστε να επηρεάζεται η ζωή της μέλισσας, αλλά το φαινόμενο των πυρκαγιών έχει συμβάλει σημαντικά στην ερημοποίηση των περιοχών», δηλώνει μεταξύ άλλων η Σοφία Γούναρη.

Επιπτώσεις από την κτηνοτροφία

«Πρόσφατα έτυχε να βρεθώ στη Σύμη για ένα σεμινάριο στους μελισσοκόμους του νησιού όπου το πρόβλημα του περιορισμού της έκτασης είναι εντοπισμένο και μάλιστα και από Ευρωπαϊκούς περιβαλλοντικούς φορείς» μας λέει η εντεταλμένη ερευνήτρια του Ινστιτούτου. «Η Σύμη αυτή τη στιγμή έχει υποστεί ερημοποίηση» λέει χαρακτηριστικά καθώς οι αίγες είναι πολλές και ελεύθερες έχοντας καταστρέψει όλη τη χλωρίδα του νησιού αφήνοντας μόνο πέτρα. 

Και συνεχίζει:

«οι μελισσοκόμοι εκεί αντιμετωπίζουν μεγάλο πρόβλημα καθώς δεν υπάρχει πια ανθοφορία για να μπορέσουν να επιβιώσουν οι μέλισσες». Το πρόβλημα όμως  εστιάζεται και σε πολλά νησιά των Κυκλάδων αλλά και στην Αστυπάλαια, την Κάλυμνο κ.α. Μεγάλοι θυμαρότοποι καταστρέφονται όχι μόνο από την βόσκηση των ζώων αλλά και από τις τεχνητές φωτιές που βάζουν οι κτηνοτρόφοι για να βγει χορτάρι». Στο πρόβλημα της ερημοποίησης συμβάλει και το μη μελισσοκομικό φυτό, ανταγωνιστικό του θυμαριού, που λέγεται αστιβή και είναι γρηγορότερης ανάπτυξης και πολύ ανθεκτικό. Επειδή αναπτύσσετε πιο γρήγορα, στην ουσία πνίγει τα νεαρά φυτάρια του θυμαριού και δε τα αφήνει να αναπτυχθούν, τονίζει στην «ΥΧ», Δρ. Σ.Γούναρη.

Έκκληση βοήθειας

«Όλοι εμείς που ασχολούμαστε με τον κλάδο της μελισσοκομίας ζητάμε την ευαισθητοποίηση και τη βοήθεια της πολιτείας για να μπορέσουν οι μέλισσες να επιβιώσουν και να έχουν την δυνατότητα να παράγουν μέλι. Ζητάμε όμως και την ευαισθητοποίηση του κόσμου» τονίζει στην «ΥΧ» η ερευνήτρια Σ. Γούναρη. Και καταλήγει: «Δυστυχώς οι περισσότεροι από εμάς έχουμε μεγαλώσει με την νοοτροπία να προσπαθούμε να διώχνουμε ή να σκοτώνουμε τα έντομα και έχουμε την αίσθηση του φόβου χωρίς στην ουσία να είναι επικίνδυνα. Πρέπει ο κόσμος να αρχίζει να συνηθίζει στην θέα μιας κυψέλης και να μη φοβούνται. Ακόμα και αν είναι μέσα στην έκταση τους. Χαρακτηριστικά σας αναφέρω ένα παράδειγμα που είναι πολύ σύνηθες στα νησιά που ο χώρος για τις μέλισσες είναι ούτως ή άλλως περιορισμένος. Έχουν καταγραφεί πολλές περιπτώσεις που κάποιος κληρονομεί μία μεγάλη έκταση και χτίζει μία εξοχική κατοικία. Είθισται αυτή η έκταση να είναι θυμαρότοπος τον οποίο εκμεταλλεύονται παραδοσιακά οι μελισσοκόμοι. Οι ιδιοκτήτες όμως δεν τους επιτρέπουν να συμβαίνει πλέον αυτό διότι δεν θέλει να έχουν επαφή με το μελίσσι, ούτε καν τις λιγοστές ημέρες των διακοπών τους στο νησί. Θεωρώ λοιπόν πως ιδιαίτερα στις εκτάσεις που δεν είναι περιφραγμένες θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι όλοι μαζί – άνθρωποι και μέλισσες – μπορούμε να ζήσουμε και να επιβιώσουμε».

Προσπάθειες εμπλουτισμός της χλωρίδας με μελισσοκομικά φυτά

Την ανάπτυξη και ανάπλαση της μελισσοκομικής χλωρίδας προσπαθούν να επιτύχουν μελισσοκομικοί συνεταιρισμοί και σύλλογοι σε αρκετά μέρη της χώρας. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «ΥΧ» είτε με δικά τους έξοδα είτε μέσω της ένταξης τους σε κάποιο αναπτυξιακό πρόγραμμα, οι σύλλογοι και οι συνεταιρισμοί εμπλουτίσουν την μελισσοκομική χλωρίδα των περιοχών τους, φυτεύοντας μελισσοκομικά φυτά (ρίγανη, θυμάρι) ή δέντρα (χαρουπιές, ευκάλυπτοι. Υπάρχουν επίσης εκπρόσωποι φορέων όπως δασάρχες, δασοφύλακες και δασολόγοι σε διάφορα μέρη της Ελλάδας οι οποίοι είναι επιφορτισμένοι να αναπλάσουν περιοχές λατομείων που δε βρίσκονται πια σε λειτουργία ή εκτάσεις που έχουν καταστραφεί από πυρκαγιές. «Για την αποκατάσταση των μεγάλων αυτών εκτάσεων, πολλοί εκπρόσωποι φορέων… ψάχνονται και ενδιαφέρονται στο να φυτεύσουν φυτά που να είναι και μελισσοκομικά έτσι ώστε να βοηθήσουν και τους μελισσοπαραγωγούς της περιοχής. Δύο τέτοια παραδείγματα αποκατάστασης της χλωρίδας και με μελισσοκομικά φυτά λαμβάνει χώρα στην περιοχή της Εύβοιας και της Αλεξανδρούπολης», μας εξηγούν μελισσοκόμοι από πολλές περιοχές της χώρας.

Πηγή