Μέλισσες: τα πιο πολύτιμα πλάσματα του πλανήτη μας

Το παλαιότερο απολίθωμα που έχει βρεθεί είναι 100 εκατομμυρίων ετών και η μέλισσα της εποχής εκείνης είχε τα ίδια μορφολογικά χαρακτηριστικά με τη σημερινή αλλά με μέγεθος πολύ μικρότερο (ίσο με ενός κουνουπιού).

Η κοινωνία της μέλισσας χαρακτηρίζεται ως υπεροργανισμός. Έχει μία και μοναδική βασίλισσα σε συνολικά 60.000 κατοίκους της κυψέλης. Είναι εντυπωσιακά μεγαλύτερη από τις υπόλοιπες, ζει περίπου έως και 5 χρόνια (ενώ οι υπόλοιπες ζουν το πολύ 3 μήνες) και γεννά καθημερινά περίπου 2.500 αυγά. Ο κηφήνας έχει ως βασική αποστολή τη γονιμοποίηση της βασίλισσας. Οι κηφήνες είναι λίγοι σε αριθμό.

Μέλισσες, τα πιο πολύτιμα πλάσματα του πλανήτη μας

Αποτέλεσμα της γονιμοποίησης της βασίλισσας είναι οι «εργάτριες» μέλισσες οι οποίες αποτελούν το 95% του μελισσιού.

Ταξιδεύουν καθημερινά 10-12 φορές έξω από την κυψέλη προκειμένου να συλλέξουν νέκταρ και γύρη. Σε κάθε τους έξοδο επισκέπτονται περίπου 300 άνθη και φέρνουν στην κυψέλη περίπου 0,03 γραμμάρια νέκταρ, το οποίο παραδίδουν σε άλλες εργάτριες μέλισσες οι οποίες με τη σειρά τους το αφυγράνουν και το αποθηκεύουν στα κελιά της κηρήθρας.

Διατηρούν την κυψέλη καθαρή, αποστειρωμένη (χάρη στην πρόπολη, την οποία συνθέτουν οι ίδιες), ρυθμίζουν τη θερμοκρασία και την υγρασία ούτως ώστε να δημιουργήσουν τις ιδανικές συνθήκες για να μεγαλώσουν τα μωρά τους και να αποθηκεύσουν τα τρόφιμά τους.

Το εξάγωνο σχήμα της κηρήθρας εξυπηρετεί αφ’ ενός μεν τη μικρότερη κατανάλωση υλικού αφετέρου δε δίνει τη μέγιστη χωρητικότητα και σταθερότητα στο οικοδόμημα.

Μελισσοθεραπεία

Μελισσοθεραπεία σημαίνει θεραπεία αλλά και πρόληψη ασθενειών με τη χρήση προϊόντων της μέλισσας. Η πρώτη γραπτή μαρτυρία για τη χρήση των προϊόντων της μέλισσας για θεραπευτικούς σκοπούς είναι το 2.100 π. Χ. και αναφέρεται σε μία συνταγή γραμμένη με σφηνοειδή γραφή σε μια πήλινη πινακίδα των Σουμερίων που βρέθηκε στην κοιλάδα του Ευφράτη. Η συνταγή αφορά σε εξωτερική χρήση του μελιού και άλλων συστατικών για την αντιμετώπιση μόλυνσης.

Οι Αρχαίοι Έλληνες και οι Ρωμαίοι χρησιμοποιούσαν εκτός του μελιού, του κεριού και της πρόπολης, για θεραπευτικούς σκοπούς και το δηλητήριο της μέλισσας. Τα προϊόντα της μέλισσας προσφέρονται για τη θεραπεία περισσότερων από 500 συμπτωμάτων και ασθενειών.