ΕΧΘΡΟΙ ΜΕΛΙΣΣΩΝ - ΚΗΡΟΣΚΟΡΟΣ

Γενικά

Ο κηρόσκορος είναι μια νυκτόβια πεταλούδα που δραστηριοποιείτε όταν η θερμοκρασία περιβάλλοντος ξεπερνά τους 12 βαθμούς Κελσίου.

Μετά τον μήνα Μάιο και κάποιες φορές όταν ο καιρός είναι ζεστός από μέσα Απριλίου μέχρι τον Οκτώβριο και Νοέμβριο αρχίζουν και γεννούν, σε μέρη που υπάρχουν πολλές πιθανότητες να αναπτυχθούν οι προνύμφες τους.

* Στις γωνίες και στις σχισμές οι τρύπες μέσα στις κυψέλες που καταφέρνουν να εισέλθουν.

* Στις κυψέλες και τις κηρήθρες των αδύνατων μελισσιών

* Στις παρατημένες κυψέλες στις γωνίες των μελισσοκομείων μας αλλά και των αποθηκών μας

* Στις παλαιές κηρήθρες που υπάρχουν χωρίς να έχουμε λάβει κάποια μέτρα για την καταστροφή τους, λιώσιμο, συσκευασία για μεταφορά τους σε τσουβάλια ή χαρτοκιβώτια καλά κλειστά και σφραγισμένα

* Στις κηρήθρες που τρυγήσαμε και αργούμε πάνω από 2 μέρες να τις τοποθετήσουμε για γλείψιμο ξανά στα μελίσσια από όπου τις πήραμε.

* Ακόμη και μετά τον τρύγο αν αργήσουμε πάνω από 2 ημέρες να βγάλουμε τα μέλια υπάρχει πάντα το ενδεχόμενο να γεννήσει πάνω τους ο κηρόσκορος. Καταφέρνει να μπει σε χώρους που πιστεύουμε πως τους έχουμε ασφαλίσει πολύ καλά, από την παραμικρή χαραμάδα που θα βρει ή αφήσουμε χωρίς να την κλείσουμε ερμητικά όλες τις σχισμές , περνάει με μεγάλη ευκολία, αυτό το οφείλει και στην πολύ λεπτή πούδρα που έχει πάντα στα φτερά της, την βοηθά με λίγη προσπάθεια να ΄΄γλιστρά΄΄ από τα κενά των πατωμάτων ή από την μη τέλεια εφαρμογή πατώματος με γονοφωλιά.

Ο κύκλος ζωής

Τα αυγά από την ώρα που θα γεννηθούν, σε κατάλληλες συνθήκες υγρασίας και θερμότητας εκκολάπτονται από 3 έως 15 ημέρες.

Η τοποθέτηση τους κατά την γέννα είναι ανάλογη με την τοποθεσία που θα γεννηθούν αλλά και από το πόσο θα ενοχληθεί ο θηλυκός κηρόσκορος την ώρα της γέννας.

Ως συνήθως γεννά στις γωνίες τις κυψέλης, πάνω στους κηρηθροφορείς των πλαισίων, στα τοιχώματα της κυψέλης και περισσότερο στις κηρήθρες.

Προτιμά πάντα τις παλαιές σκουρόχρωμες κηρήθρες, εκεί υπάρχει πάντα σίγουρο φαγητό για την ανάπτυξη των σκουληκιών του κηρόσκορου.

Οι προνύμφες μεγαλώνουν και αρχίζουν να διασκορπίζονται μέσα στην κυψέλη και πάνω στις κηρήθρες, ανοίγοντας στοές, κατατρώγοντας την κηρήθρα με τα υπολείμματα γύρης, μελιού και τα κουκούλια των μελισσών.

Με επάρκεια τροφών και κατάλληλη θερμοκρασία οι προνύμφες αναπτύσσονται πολύ γρήγορα, η τροφή που καταναλώνει βοηθά να δημιουργήσει μετά το κουκούλι της, πράγματι σε 20 ημέρες πλέκει το κουκούλι και αρχίζει η μεταμόρφωση σε ολοκληρωμένο και ακμαίο έντομο.

Τρυπά το κουκούλι εξέρχεται και είναι έτοιμο ξανά να αρχίσει την διαδικασία του ζευγαρώματος και της αναπαραγωγής, με την γέννηση 300 έως 500 αυγών.

Από την ώρα που θα εξέλθουν από το κουκούλι τους δεν τρέφονται ούτε έχουν την ανάγκη να πιουν νερό και ζούνε περίπου ένα μήνα.

Κατάταξη :

Φύλλο: Arthropoda Υπό-φύλλο: Uniramia Τάξη: Insecta Κατηγορία: Lepidoptera

Οικογένεια: Pyralidae Υπό-οικογένεια: Galleriinae

Γένος: Galleria

Κοινή ονομασία : Κηρόσκορος Οικονομικές επιπτώσεις

Η επίσκεψη του κηρόσκορου στις κυψέλες έχει οδυνηρές επιπτώσεις στην οικονομία κάθε μελισσοκομικής επιχείρησης μικρής ή μεγάλης αλλά και όλων των μελισσοκόμων και αυτό γιατί:

Αχρηστεύει τελείως τις κηρήθρες που θα ΄΄πατήσει΄΄ γιατί, οι μέλισσες μπορεί να τις καθαρίσουν, αλλά δεν χτίζουν της κηρήθρες που προσβλήθηκαν από κηρόσκορο.

Με την προσβολή μικρών μελισσιών δημιουργούνται οι κατάλληλες συνθήκες για λιποταξία των.

Καταστρέφουν τα τοιχώματα, τους πάτους των κυψελών αλλά και τους κηρηθροφορείς, ανοίγοντας τρύπες και τρώγοντας το ξύλο για να στηρίξουν τα κουκούλια τους.

Αίτιο

Πρόκειται για τις προνύμφες των λεπιδοπτέρων Galleria mellonela (μεγάλος κηρόσκορος) και Achroia grisella (μικρός κηρόσκορος).

  

Συμπτώματα-Διάγνωση-Βιολογία

Τα ενήλικα θηλυκά αποθέτουν τα αυγά τους σε χαραμάδες ή σχισμές αδύνατων μελισσιών, από τον Μάιο μέχρι τον Οκτώβριο.

Οι προνύμφες που βγαίνουν διασκορπίζονται μέσα στη κυψέλη ανοίγοντας στοές στις κηρήθρες.

Χαρακτηριστικό είναι ότι αφήνουν πίσω τους ένα μεταξένιο νήμα .

Τρέφονται με μέλι, κερί, αλλά κυρίως με γύρη και υπολείμματα του γόνου μέσα στο κελί (επιδερμίδες νυμφών), ενώ αγαπημένα μέρη των εντόμων είναι οι αποθηκευμένες κηρήθρες και μέσα στην κυψέλη αυτές οι κηρήθρες που δεν καλύπτονται από μέλισσες (συνηθισμένο φαινόμενο σε αδύνατα μελίσσια).

Η ανησυχία που προκαλείται μέσα στις κυψέλες μπορεί να οδηγήσει και σε λιποταξία.

Να σημειωθεί ότι ο μικρός κηρόσκορος εκτός των παραπάνω, συγκρατεί με τα μεταξένια νήματα τις χρυσαλίδες της μέλισσας, οι οποίες κατά την ενηλικίωσή τους δεν μπορούν να βγουν από τα κελιά τους.

Οι μέλισσες μοιάζουν σαν πνιγμένες με το κεφάλι τεντωμένο προς τα εμπρός και με την προβοσκίδα προς τα έξω.

Αντιμετώπιση

Για την καταπολέμηση του κηρόσκορου το πρώτο που πρέπει να γίνει ώστε να προφυλαχθεί το μελισσοκομείο είναι να διατηρούνται δυνατά μελίσσια.

Καλός καθαρισμός των τμημάτων της κυψέλης και η αποθήκευση των κηρήθρων σε ψυχρά μέρη με θερμοκρασίες μικρότερες των 10οC, ολοκληρώνουν τα μέτρα προφύλαξης.

Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι συνθήκες ψύξης (-5οC για 20 ημέρες) ή κατάψυξης (-07οC για 4 ώρες), καταστρέφουν τον κηρόσκορο.

Στο ίδιο αποτέλεσμα φτάνουμε με υψηλές θερμοκρασίες (46οC για 80 λεπτά).

Κατασταλτικά μέτρα είναι ο υποκαπνισμός με θειάφι (Ανά 3 σκεπασμένους ορόφους με κηρήθρες καίγονται 50-70gr θειαφιού.

Ακολουθεί δεύτερη εφαρμογή μετά 10 ημέρες και τρίτη μετά 15-20 ημέρες), εξάτμιση οξικού οξέος (Με τον ίδιο τρόπο αφήνουμε να εξατμιστούν 250ml οξικού οξέος 80%) και τα σκευάσματα του βακτηρίου Bacillus thurigiensis.

Τρεις είναι οι τρόποι που μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τον κηρόσκορο σε όλα τα στάδια της εξέλιξης του:

1) Χημικά μέσα, με την τοποθέτηση διαφόρων χημικών σκευασμάτων πάνω ή κάτω από τις στοιβάδες των πατωμάτων που περιέχουν τις κηρήθρες προς φύλαξη.

Δεν ενδείκνυται κανένα χημικό σκεύασμα πλέον, διότι όλα μολύνουν τις κηρήθρες και με την σειρά τους επιμολύνουν το μέλι.(Χαμηλό κόστος)

2) Τεχνικά μέσα, ενδείκνυται η τοποθέτηση των κηρηθρών αλλά και των πατωμάτων πριν από την αποθήκευσή τους σε καταψύκτες, καταστρέφονται και οι τρεις μορφές του κηρόσκορου(αυγό, προνύμφη, τέλειο έντομο). (Χαμηλό κόστος)

3) Βιολογικά μέσα, ενδείκνυται μόνον το εμπορικό σκεύασμα του βακτηρίου Bacillus thuringiensis με την εμπορική ονομασία Β- 401.

Είναι το μόνο που έχει πάρει έγκριση για την χρησιμοποίησή του από τον Ελληνικό Οργανισμό Φαρμάκων. (Υψηλό κόστος)

  

Πίνακας θερμοκρασιών θανάτωσης του κηρόσκορου

• Θερμοκρασία - 17 Κελσίου = 1 ώρα και 30 λεπτά
• Θερμοκρασία - 07 Κελσίου = 4 ώρες και 30 λεπτά
• Θερμοκρασία + 05 Κελσίου = 20 ημέρες 
• Θερμοκρασία + 46 Κελσίου = 1 ώρα και 20 λεπτά
• Θερμοκρασία + 49 Κελσίου = 40 λεπτά της ώρας

Ενέργειες μελισσοκόμων

Στα δυνατά μελίσσια τοποθετούμε ένα επιπλέον πάτωμα για να το συντηρήσουν μέχρι τέλος Νοεμβρίου που θα πέσουν οι εξωτερικές θερμοκρασίες κάτω από 12 βαθμούς που δεν πετούν οι πεταλούδες, μετά τις μεταφέρουμε στην αποθήκη.

Από τα μικρά και αδύνατα μελίσσια, αλλά και τις παραφυάδες μας απομακρύνουμε τις κηρήθρες που δεν τις καλύπτουν οι μέλισσες.

Οι κηρήθρες να αποθηκεύονται σε μέρος δροσερό και αν είναι δυνατόν σε χώρο που τον χειμώνα μένουν ανοικτά παράθυρα και δεν υπάρχει θέρμανση.

Στις μελισσοκομικές αποθήκες τοποθετούμε ψιλή σήτα(για κουνούπια) στα παράθυρα αλλά και στις πόρτες τις κάνουμε πλέον σκοροστεγανές και όχι απλώς μελισσοστεγανές.

Τοποθετούμε στην αποθήκη μας στην οροφή και κοντά στην πόρτα λάμπα με φως ΄΄ούλτρα βάϊολετ΄΄ μπλε, η αγορά της πολύ φτηνή και η κατανάλωση της είναι σχεδόν μηδενική.

Τοποθετούμε μέσα στις αποθήκες και κοντά στα παράθυρα κουβάδες με νερό, πέφτουν αρκετοί κηρόσκοροι μέσα, αρκεί να αλλάζουμε το νερό τακτικά για να μην μυρίζει αλλά και να είναι πάντα καθαρή η επιφάνεια του.

Σε κάθε συντήρηση κυψελών καίμε με φλόγιστρο τις γωνίες και τις σχισμές, στοκάρουμε και βάφουμε τις κυψέλες

Πηγή