Συνάδελφοι
όταν κάποιος μιλάει για την μέλισσα η πρώτη σκέψη που του έρχεται στο μυαλό
είναι το μέλι της.
Χωρίς να
έχω διάθεση να μειώσω τα υπόλοιπα προϊόντα της για ευνοήτους λόγους, θα έλεγα
ότι είναι αποδεκτό απ όλους ότι το πιο δημοφιλές προϊόν που παράγει το
αγαπημένο μας έντομο είναι το μέλι της.
Η τροφή των
Θεών λοιπόν όπως την χαρακτήριζαν οι αρχαίοι Έλληνες παράγεται με ιδιαίτερη
δυσκολία από τα μελίσσια που συχνά θυσιάζουν πολλές γενιές του πληθυσμού τους
εξαιτίας της μεγάλης θνησιμότητας από υπερκόπωση στην προσπάθεια που κάνουν να
το συλλέξουν.
Αλλά και ο
μελισσοκόμος κουράζεται ώστε να δημιουργήσει ικανά και παραγωγικά μελίσσια και
να τα μεταφέρει σε περιοχές που δίνουν αρκετές πιθανότητες συλλογής μελιού, και
επίσης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό η οικονομική του ευμάρεια από την ποιότητα και
την ποσότητα του μελιού που θα καταφέρει να βάλει στα βαρέλια του.
Όλος αυτός
ο κόπος όμως μελισσών και μελισσοκόμου κινδυνεύει άμεσα να πάει χαμένος αν από
βιασύνη ή λάθος εκτίμηση τρυγήσουμε το μέλι μας με υψηλά ποσοστά υγρασίας.
Τότε αυτό
και ενώ βρίσκεται ήδη στα βαρέλια ή τυποποιημένο σε συσκευασίες ξεκινάει μια
διαδικασία ζυμώσεως και τελικά θα ξινίσει και θα εξελιχθεί σε ένα ακατάλληλο
προς κατανάλωση προϊόν για ανθρώπους και μέλισσες.
Η μέλισσα
μαζεύει το νέκταρ των λουλουδιών από τους αγρούς, και το φέρνει στην κυψέλη.
Αυτό είναι
ρευστό σαν νεράκι αρχικά, γι αυτό σε ορισμένες επιθεωρήσεις μας βλέπουμε πως
όταν κρατάμε ένα πλαίσιο από αυτό στάζει μελάκι...
Το μέλι
αυτό θα πρέπει να ξέρετε ότι είναι μέλι ημέρας που μπήκε στα κελιά πρόχειρα και
οι μέλισσες δεν το επεξεργάστηκαν ακόμα.
Οι μέλισσες
όμως γνωρίζουν πολύ καλά ότι από το νέκταρ πρέπει να αφαιρέσουν την υγρασία και
να το κάνουν μέλι.
Αυτό το
πετυχαίνουν με διαφόρους τρόπους όπως...
Οι
αερίστριες στέκονται στην είσοδο της κυψέλης και κάνουν αέρα με τα φτερά τους.
Ο αέρας αυτός
μπαίνει μέσα στην κυψέλη, και καθώς χτυπάει τις κηρήθρες με το μέλι εξατμίζει
μεγάλο μέρος της υγρασίας του.
Το αυτό
συμβαίνει σε μικρότερη κλίμακα και κατά την διαδικασία του τρύγου, καθώς ο
αέρας που δημιουργείται στον μελιτοεξαγωγέα κατά την περιστροφή των κηρηθρών
αφαιρεί ένα μέρος της υγρασίας του μελιού.
Ο δεύτερος
και σημαντικότερος τρόπος συμπυκνώσεως του μελιού από τις μέλισσες είναι όταν
το διαμοιράζουν από στόμα σε στόμα στον πληθυσμό της κυψέλης.
Αυτή είναι
μια διαδικασία που το εμπλουτίζει εκτός των άλλων και με πολύτιμα ένζυμα.
Στη
συνέχεια όταν η υγρασία του πέσει κάτω από 20% το αποθέτουν εκ νέου στα κελιά
των κηρηθρών και το σφραγίζουν με ένα λεπτό στρώμα κεριού σαν λέπι...
Τότε το
μέλι είναι έτοιμο να παραμείνει αναλλοίωτο για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα,
και ο μελισσοκόμος μπορεί να το τρυγήσει.
Γι αυτό
συνηθίζουμε να λέμε πως πρέπει να τρυγάμε μέλι μόνο όταν σφραγιστούν οι
κηρήθρες σε ποσοστό 2/3 της κάθε κηρήθρας, γιατί διαφορετικά το μέλι θα έχει
πολλή υγρασία, θα είναι ιδιαίτερα ρευστό και θα ελοχεύει ο κίνδυνος να ξινίσει.
Αυτά
ισχύουν σε ότι αφορά το μέλι ανθέων.
Στα
μελιτώματα δεν έχουμε τέτοιο πρόβλημα γιατί από την φύση τους αυτά δεν έχουν
πολλή υγρασία κατά την συλλογή τους, οπότε βλέπουμε ότι οι μέλισσες καταβάλουν
μικρότερη προσπάθεια επεξεργασίας του, και γι αυτό οι κηρήθρες γεμίζουν πιο
γρήγορα και πιο εύκολα.
Για να μην
κινδυνεύει όμως ο κόπος και ο μόχθος μελισσών και μελισσοκόμων, η τεχνολογία
μας βοήθησε προς αυτή την κατεύθυνση δίνοντας μας ένα εργαλείο που μας λύνει τα
χέρια και μας δείχνει την ακριβή υγρασία του μελιού που υπάρχει στις κηρήθρες
μας.
Πρόκειται
για το γνωστό σε όλους μας Διαθλασίμερο.
Αυτό είναι
ένα μικρο εξάρτημα που μπορούμε να το έχουμε ακόμα και στην τσέπη μας κατά την
επιθεώρηση των μελισσιών.
Η χρήση του
είναι απλή..
Έχει μια
μικρή γυάλινη θήκη συνήθως μπλε
χρώματος, που αν βάλουμε έστω μια σταγόνα μελιού πάνω, την απλώσουμε
στην επιφάνεια του γυαλιού, γυρίσουμε το εξάρτημα προς φωτεινό σημείο και
κοιτάξουμε μέσα σε αυτό, τότε υπάρχει δείκτης που μας λέει πόση υγρασία έχει το
μέλι μας.
Το
αποτέλεσμα προκύπτει μέσω της διάθλασης του φωτός από το μέλι μας.
Διαφορετικά
διαθλάται σε ένα μέλι με λιγότερη υγρασία και διαφορετικά σε ένα μέλι με
υψηλότερη υγρασία, και φυσικά θα γνωρίζετε ότι ολόκληροι θεωρητικοί νομοί έχουν
στηριχτεί στο φαινόμενο της διάθλασης, οπότε είναι απολύτως βέβαιο ότι αυτό το
μελισσοκομικό εργαλείο και πολύ χρήσιμο είναι και δεν υπάρχει περίπτωση να
κάνει λάθος.
ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ
ΔΙΑΘΛΑΣΗΣ
Όταν μια
λεπτή φωτεινή δέσμη πέσει με κάποια γωνία στην επιφάνεια διαχωρισμού δυο
διαφανών και ισότροπων μέσων διαφορετικής οπτικής πυκνότητας, ένα μέρος του
φωτός ανακλάται, το πιο πολύ όμως περνά μέσα στο δεύτερο σώμα. Η πορεία της
δέσμης στο δεύτερο σώμα δεν είναι συνέχεια της προσπίπτουσας. Φαίνεται να σπάει
στην επιφάνεια διαχωρισμού και να πλησιάζει ή να απομακρύνεται από την κάθετο
που θεωρούμε στο σημείο προσπτώσεως. Το φαινόμενο αυτό το λέμε Δ ι ά θ λ α σ η
Θα πρέπει
όμως και εμείς να είμαστε προσεκτικοί και να δώσουμε αντιπροσωπευτικό δείγμα
μελιού στο διαθλασίμετρο για να μας βγάλει αληθινό αποτέλεσμα.
Αν πχ του
δώσουμε δείγμα μελιού μόνο από το σφραγισμένο μέλι τότε θα μας δείξει μικρή
υγρασία, και το αντίστροφο.
Θα έλεγα
ότι το διαθλασίμετρο είναι πιο χρήσιμο να το χρησιμοποιούμε πριν τον τρύγο του
μελιού για να ξέρουμε πότε είναι η κατάλληλη ώρα να τρυγήσουμε με ασφάλεια το
μελάκι μας.
Υπάρχουν
μελισσοκόμοι όμως που το χρησιμοποιούν και αμέσως μετά τον τρύγο.
Δηλαδή όταν
μπει το μέλι στα βαρέλια πιάνουμε λίγο μέλι και μετράμε την υγρασία.
Αν η
υγρασία είναι πάνω από 18-20% τότε αυτό το μέλι για να μην ξινίσει πρέπει άμεσα
να μπει σε θερμαινόμενα βαρέλια με αναδευτήρα οπού θα το ζεστάνουν λίγο για να
πέσει η υγρασία του στα επιτρεπτά όρια και να μην χαλάσει.
Αυτή είναι
μια διαδικασία όμως που θα την δούμε στο μέλλον σε άλλη ανάρτηση.
Η αξία του
διαθλασίμετρου είναι μεγάλη λοιπόν συνάδελφοι για την δουλειά μας και η τιμή
του προσιτή.
Δείτε πιο
κάτω βίντεο σχετικά με την χρήση του διαθλασίμετρου...
Δημοσίευση σχολίου