Η παραγωγή του μελιού, της γύρης, του κεριού, της πρόπολης, του βασιλικού πολτού είναι το αποτέλεσμα της εκμετάλλευσης από τον άνθρωπο της πανάρχαιας σχέσης φυτών και μελισσών.
Τα φυτά προσφέρουν στα έντομα και στις μέλισσες νέκταρ και γύρη, την πρώτη ύλη για την παραγωγή μελιού, κεριού, εμπορεύσιμης γύρης και βασιλικού πολτού, δέχονται τις επισκέψεις των εντόμων και ιδιαιτέρως της μέλισσας της μελιτοφόρου. Με τις επισκέψεις αυτές χάρις στην κατασκευή του σώματος και στην ανθική σταθερότητα των μελισσών, τα φυτά επιτυγχάνουν την καρπόδεση και έτσι με την παραγωγή σπόρων και καρπών εξασφαλίζουν την διαιώνιση τους.
Η θαυμάσια αυτή σχέση διαρκεί εκατομμύρια χρόνια, αποδεδειγμένα.
Μέλισσα απολιθωμένη ηλικίας 80 εκατομμυρίων ετών, με γύρη από ένα φυτικό είδος, που βρέθηκε στη Γερμανία, φανερώνει ότι η συμμετοχή του ανθρώπου στην ανωτέρω σχέση είναι πολύ πρόσφατη. Δεν είναι σαφές πότε
«ακριβώς» ο άνθρωπος μετεπήδησε από το στάδιο του θηρευτή στο στάδιο του εκτροφέα μελισσών. Το μέλι υπήρξε από τις πρώτες γλυκαντικές ουσίες στη διατροφή του, κλέβοντας το από τα «άγρια» μελίσσια στους βράχους και
στους κορμούς των δέντρων. Η οργάνωση των ανθρώπινων κοινωνιών πριν μερικές χιλιάδες χρόνια συνέβαλε στην έναρξη διατήρησης και εκτροφής μελισσών για εξασφάλιση του μελιού και εν συνεχεία του κεριού. Απ’ αυτό το χρονικό σημείο ξεκινά το ενδιαφέρον του ανθρώπου για την πηγή της πρώτης
ύλης του μελιού.
Αναφορές σε κλασικούς συγγραφείς της αρχαιότητας για την
σπουδαιότητα μερικών φυτών, όπως το πεύκο και το θυμάρι, στην μελισσοκομία, είναι οι πρώτες προσπάθειες διάκρισης των φυτών, σε φυτά χρήσιμα στην μελισσοκομία, ή όπως λέμε μελισσοκομικά φυτά.
Το σύνολο των μελισσοκομικών φυτών ενός τόπου αποτελεί την μελισσοκομική χλωρίδα του.
Η διάκριση των μελισσοκομικών φυτών μπορεί να γίνει με πολλούς τρόπους λαμβάνοντας υπόψη διαφορετικά κριτήρια:
• Μελισσοκομικά φυτά διαφόρου εποχής. Κριτήριο η εποχή ανθοφορίας.
Έτσι έχουμε ανοιξιάτικα, καλοκαιρινά, φθινοπωρινά, χειμωνιάτικα μελισσοκομικά φυτά.
• Μελιγόνα, μελιτογόνα ή γυρεοδοτικά φυτά. Η σημασία των καλλιεργούμενων μελισσοκομικών φυτών έναντι των αυτοφυών για την μελισσοκομία σταδιακά αυξάνει.
• Αυτοφυή ή καλλιεργούμενα μελισσοκομικά φυτά. Η σημασία των καλλιεργούμενων έναντι των αυτοφυών για την μελισσοκομία σταδιακά αυξάνει.
• Ετήσια ή πολυετή. Τα ετήσια έχουν περιοδικό χαρακτήρα αφού διάφοροι παράγοντες επηρεάζουν την βλάστησή τους, αντίθετα τα πολυετή φυτά θα επηρεαστούν θετικά ή αρνητικά κυρίως στη χρονική περίοδο της ανθοφορίας τους.
• Κύρια ή δευτερεύοντα μελισσοκομικά φυτά. Κύριο μελισσοκομικό φυτό είναι το καλοκαιρινό κυρίως ή φθινοπωρινό φυτό που αρκετές χρονιές επιτυγχάνει στην ανθοφορία, είναι μελιγόνο ή μελιτογόνο και δίνει το
όνομα του στο μέλι που παράγεται. Ομοίως το δευτερεύον μελισσοκομικό φυτό, είναι διαφόρου εποχής. Μπορεί να είναι και απλώς γυρεοδοτικό φυτό και βοηθά στην ανάπτυξη ή συντήρηση του μελισσιού.
Αρκετές φορές δευτερεύοντα μελισσοκομικά φυτά που η ανθοφορία τους προηγείται της ανθοφορίας ενός κύριου μελισσοκομικού φυτού, συμμετέχουν στην παραγωγή του μελιού. Η δευτερεύουσα αυτή μελισσοκομική χλωρίδα
αποτελεί και το συνηθέστερο κριτήριο διάκρισης μελιού της αυτής κύριας ανθοφορίας αλλά διαφορετικών περιοχών.
Το τελευταίο αυτό κριτήριο διάκρισης είναι και το σημαντικότερο, αυτό που ενδιαφέρει τους μελισσοκόμους περισσότερο, είναι όμως το κριτήριο σχετικά με την περιοχή που εξετάζουμε. Ενώ όλα τα άλλα κριτήρια διάκρισης
έχουν γενική εφαρμογή, το τελευταίο αναφέρεται πάντοτε σε συγκεκριμένη περιοχή. Έτσι μελισσοκομικό φυτό μπορεί να είναι κύριο για μια περιοχή π.χ. η πορτοκαλιά για την Αργολίδα ή την Άρτα και το ίδιο φυτό για την
Μακεδονία (τα διάσπαρτα δέντρα που υπάρχουν) να έχει μικρή αξία και ούτε καν δευτερεύον να μη χαρακτηρίζεται.
Δημοσίευση σχολίου