Γιατί Ελληνικό Μέλι

Ας δούμε τώρα λίγο πιο παγκοσμιοποιημένα το πρόβλημα. 

Η ύπαρξη φτηνού μελιού στον «πρώτο κόσμο» (σύμφωνα με τον ισχύοντα δυτικό ορισμό και μόνο), είναι θέμα διαχείρισης και διάθεσης των παγκόσμιων πόρων παραγωγής. Το μέλι ανήκει στους ανανεώσιμους πόρους πρωτογενούς παραγωγής, δηλαδή δυνητικά δεν θα εξαντληθεί ποτέ μέχρι το τέλος της ζωής του πλανήτη αυτού. Για να μην «μας πάρει από κάτω», οι τελευταίες εκτιμήσεις είναι ότι ο πλανήτης έχει ζωή μερικά δισεκατομμύρια χρόνια ακόμη. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του πρωτογενούς αυτού προϊόντος (μέλι) είναι ότι το έντομο – ζων οργανισμός (μέλισσα), το παράγει σαν υποπροϊόν μιας μαγικής διαδικασίας που ονομάζουμε επικονίαση και που από αυτή εξαρτάται σε μέγιστο βαθμό η ευμαρής επιβίωσή μας. Από την άλλη, το αειφόρο καθαρό περιβάλλον είναι προϋπόθεση για την μέλισσα, έτσι ώστε να συνεχίσει ανενόχλητη την εργασία της (επικονίαση). Δηλαδή υπάρχει μια άμεση αλληλεξάρτηση μελισσών και περιβάλλοντος, με την μέλισσα να είναι «γενετικά προγραμματισμένη» να επικονιάζει, για όσο διάστημα το περιβάλλον ικανοποιεί τις συνθήκες επιβίωσής της. 
Δηλαδή για όσο διάστημα ο άνθρωπος που επηρεάζει καταλυτικά το περιβάλλον επιτρέπει να ικανοποιούνται οι συνθήκες επιβίωσής της. Το άφθονο, φθηνό εισαγόμενο μέλι, είναι αποτέλεσμα μιας ανθρώπινης δραστηριότητας, βασισμένης στο κέρδος και αποτελεί πληγή γιατί:
Α) Η κατανάλωση μελιού από απομακρυσμένα μέρη παραγωγής -ως προς εμάς- επιβαρύνει το περιβάλλον με την μεταφορά του. Αν είναι δυνατόν να θεωρούμε ορθό την παραγωγή μελιού στην Ν. Αμερική και την μεταφορά και πώλησή του στην Ελλάδα. Μεταφορά με κοντέινερ σε πλοία, με φορτηγά σε εργοστάσια τυποποίησης, μεταφορά περιεκτών από άλλες χώρες του πλανήτη (πιθανόν) και στη συνέχεια μεταφορά με πλοία ή φορτηγά στην Ελλάδα. Μπορείτε να φανταστείτε την ενέργεια και τους ρύπους αυτής της διαδικασίας; Σπατάλη ενέργειας και συσσώρευση ρύπων που δεν αφήνουν τις μέλισσες ανέγγιχτες. Μεταλλαγμένα φυτά για παραγωγή βιοκαυσίμων (βάλτε και τα φυτοπροστατευτικά στο άθροισμα) και ρύποι που επηρεάζουν την ομαλή λειτουργία των φυτών σε παγκόσμιο επίπεδο (υπερθέρμανση, βίαιη αλλαγή του κλίματος). Άστοχο και βλακώδες, εκτός κι αν όλη αυτή η διαδικασία ερμηνευτεί με γνώμονα, όχι μια αειφόρο ανάπτυξη, αλλά το κέρδος σε βάρος της πρωτογενούς παραγωγής (μέλι) και των τελικών αποδεκτών (καταναλωτής).

Β) Η μεγαλύτερη παραγωγή μελιού πραγματοποιείται στον τρίτο κόσμο, σε ένα μη ελεγχόμενο περιβάλλον, όσον αφορά στη διαχείριση των πρόσθετων στην κυψέλη (κακής ποιότητας τροφές, φάρμακα…) και χωρίς την ευθύνη των εκεί παραγωγών, αλλά εταιρειών που αναζητούν όσο δυνατόν φθηνότερο μέλι.

Γ) Ενθαρρύνονται οι μονοκαλλιέργειες λόγω των σταθερών αποδόσεών τους, πιθανά με γενετικά τροποποιημένα φυτά, σίγουρα με χημικές λιπάνσεις και με μεγάλη σπατάλη νερού. Ό,τι χειρότερο για τις μέλισσες και το περιβάλλον.

Δ) Ενθαρρύνεται η αποδάσωση για την εύρεση νέων περιοχών εντατικής καλλιέργειας και μάλιστα σε μέρη με αμφίβολη διάρκεια ευφορίας του εδάφους (αλάτωση, διάβρωση, ερημοποίηση).

Ε) Η εισαγωγή χύμα μελιού σε εξευτελιστικές τιμές (ακόμη και κάτω των 2 δολαρίων ανά κιλό) και η τυποποίησή του στον δυτικό κόσμο, συνεπάγεται την απώλεια υπεραξίας του προϊόντος από τους παραγωγούς και της «ανέχειάς» τους. Ένα μέλι που παράγεται και τυποποιείται στην Κίνα και πιθανά θα ενδιέφερε (λόγω γεύσης ή άλλης ιδιαιτερότητας) κάποιον καταναλωτή στο Σικάγο ή στην Άνδρο θα έπρεπε να μπορεί να αγοραστεί από τον εν λόγω καταναλωτή και ο οποίος να πληρώσει την υπεραξία του στον αντίστοιχο Κινέζο παραγωγό, καθώς και την πολυέξοδη μεταφορά του. Ένα παράδειγμα αυτής της διαδρομής είναι το μέλι manuka (μάνουκα), που παράγεται στη Ν. Ζηλανδία και η τιμή του είναι από τις υψηλότερες του κόσμου. Το μέλι manuka είναι ένα καλό μέλι κάτω από μια πολύ καλή προσέγγιση της διεθνούς αγοράς (μάρκετινγκ)). Μήπως και εμείς δεν έχουμε καταπληκτικά μέλια που να ικανοποιούν αυστηρά κριτήρια που εμείς μπορούμε να θεσπίσουμε; Έτσι έπραξαν και οι Νεοζηλανδοί με τη βοήθεια των επιστημόνων τους, αλλά κυρίως με την δική τους βούληση. 

Μην ξεχνάμε, ότι το μέλι πεύκου παράγεται με την βοήθεια ενός κοκκοειδούς (marhalina hellenica) και ενδημεί στην Ελλάδα και στην Τουρκία. Πουθενά αλλού στον πλανήτη. Μην ξεχνάμε, ότι πριν 30 χρόνια το θεωρούσαμε 2ης ποιότητας μέλι, παρ’ όλο που και τότε συμμετείχε σχεδόν σε όλα τα μείγματα ελληνικών μελιών που διακινούσαμε στην εγχώρια αγορά. Τότε ήταν πάμφθηνο, αναδείχτηκε όμως ερευνητικά και τώρα είναι απλά φτηνό. Μήπως θα πρέπει να αποκτήσει την τιμή και θέση που του αξίζει; Γιατί όχι και σε συνεργασία με τη γείτονα χώρα (ερευνητικά, διαφημιστικά, κ.λπ.).

Ανορθόδοξα ως προς το αρχικό θέμα μας, θα τελειώσουμε με ένα φαινομενικά εκτός θέματος ερώτημα:

Τι να κάνω σαν καταναλωτής;

– Πίεση εναντίον της ελληνοποίησης και του ανώνυμου μελιού.

Πώς;

– Με δυο απλούστατους κανόνες που ελέγχουν απόλυτα οι καταναλωτές (εμείς δηλαδή):

α) Αγοράζω Ελληνικό Μέλι μόνο από παραγωγούς που τους ξέρω προσωπικά ή τους ξέρουν οι φίλοι μου.

β) Αγοράζω μόνο τυποποιημένο μέλι που αναγράφει εμφανώς, ότι παράγεται στην Ελλάδα (είναι στις βασικές προτάσεις της Διεπαγγελματικής).

Για να λειτουργήσει αυτό το σύστημα χρειάζεται κάτι ακόμη. Χρειάζεται πολιτική βούληση. Πολιτική βούληση για να νομοθετηθεί και να εφαρμοστεί ο νόμος. Πολιτική βούληση που εμείς επιλέγουμε τα πλαίσιά της, με τη θέλησή μας (π.χ. πιέζοντας, ψηφίζοντας κ.λπ.). Δηλαδή οι καταναλωτές (μελισσοκόμοι και ο κύκλος τους) επιλέγουν και την ύπαρξη πολιτικής βούλησης (εμείς δηλαδή):

Εμείς δηλαδή που μας ονόμασαν καταναλωτές και μπερδευτήκαμε για το ποιοι είμαστε. Εμείς που έχουμε αστείρευτη δύναμη και μας χωρίζουν μόνο τρία βήματα για την χρήση της. Να το σκεφτούμε, να το αποφασίσουμε και να οργανωθούμε. Εκτός θέματος, αλλά ποιος δεν ξέρει ότι, πίσω από κάτι, πολλές φορές, κρύβεται κάτι άλλο.

Πηγή