Κινητό, ίντερνετ και τηλεμετρία: τα ψηφιακά εργαλεία του μελισσοκόμου

Τι άλλαξε το τελευταία τριάντα χρόνια όσον αφορά τα εργαλεία που έχει στη διάθεσή του ο μελισσοκόμος: Στο βασικό μελισσοκομικό εξοπλισμό τίποτα ιδι­αίτερο, αν και βελτιώσεις έγιναν και γίνονται. Στα μελισσοκομικά αυτοκίνητα και τη φόρτωση το ίδιο.

Στο εργαλεία εξαγωγής μελιού το ίδιο. Υπάρχουν κάποιο νέο εργαλεία, όπως οι διαλογείς γύρης και οι…αφυγραντήρες μελιού, ωστόσο σή­μερα είναι διαθέσιμα κάποια βασικά εργαλεία που στην κυριολεξία μπορούν να αλλάξουν την άσκηση της μελισσοκομίας.

Ξεκινάμε από τα δύο πιο ουσιαστικά, που όλοι μας πλέον το θεωρούμε δεδομένα: το κινητό τηλέφωνο και τον υπολο­γιστή – διαδίκτυο.

Το κινητό τηλέφωνο

Μας έδωσε, μαζί με τη δυνατότητα επικοινωνίας από σχεδόν οποιοδήποτε σημείο, μια αίσθηση ασφάλειας που δεν είχαμε ποτέ. Με την έλευση του ίντερνετ είναι και πλοηγός για να μη χάνουμε το δρόμο μας.

Είναι ψυχαγωγία για ν’ ακούς μουσική ή και ράδιο στα βουνά, είναι άμεση πληροφό­ρηση (ουπς, τι σκαθάρι είναι αυτό, ας δω τι φωτογραφία του καταζητούμενου!) βγάζει φωτογραφίες (το σκαθάρι που λέγαμε, τη σούπερ μελοκηρήθρα που θα μπει στο μπλόγκ μας, το ύποπτο φορτηγάκι που τριγύριζε το μελισσοκομείο μας).

-το πιο σημαντικό όμως είναι η ασφάλεια που μας δίνει! Σε μια βλάβη στο φορ­τηγό ή ακόμα χειρότερα σε ένα ατύχημα βρίσκουμε άμεσα βοήθεια.

Το κινητό για όσους κινούνται μόνοι σε έρημα μέρη είναι το πλέον απαραίτητο εργαλείο.

Τριάντα χρόνια πριν δεν υπήρχε. Είκοσι χρόνιο πριν, περισσότερα μέρη δεν είχαν σήμα απ’ όσα είχαν. Σήμερα η κάλυψη φτάνει το 95% σύμφωνα με τις εταιρείες.

Ο υπολογιστής και το διαδίκτυο

Είναι επίσης μεγάλη βοήθεια για το μελισσοκόμο καθώς τον διασυνδέει με διάφορες πηγές γνώσης και πληροφόρησης, με άλλους μελισσοκόμους, με υπηρεσίες και δομές υποστήριξης. Είναι και ερ­γαλείο προώθησης των προϊόντων μας αν το επιλέξουμε!

Για όσους το ψάχνουν λίγο παραπάνω ο υπολογιστής είναι μεγάλη βοήθεια στην καταγραφή των στοιχείων που παίρνουμε από τις επιθεωρήσεις στο μελισ­σοκομείο και άρα στην καλύτερη οργάνωση των επόμενων επιθεωρήσεων και βέβαια στην τήρηση αρχείων.

Τα αρχεία μπορεί να αφορούν την παραγωγή, τις βασίλισσες, τον καιρό, τις παραφυάδες, τα πάντα λίγο πολύ.

Είναι εξαιρετικά χρήσιμη η μακρόχρονη και συνεπής τήρηση στοιχείων είτε παρακολουθείς τις αποδόσεις μιας κληρονομικής γραμμής βασιλισσών είτε τις μελιττοεκκρίσεις του ελάτου στην περιοχή που επέλεξες να πηγαίνεις.

Ο υπολογιστής βοηθάει επίσης στον υπολογισμό εξόδων-εσόδων και στη σωστή τήρηση των σχετικών αρχείων. Μόνο να μην ξεχνάτε να κάνετε αντίγραφα ασφαλείας διότι όλα τα μη­χανήματα κάποτε χαλάνε.

Όσον αφορά την μελισσοκομική πληροφόρηση, ισχύει αυτό που ισχύει γενικά για την πληροφόρηση μέσω διαδικτύου.

Ελέγξτε την πηγή! Είναι αξιόπιστη πέραν πάσης αμφιβολίας; Αν όχι. βρείτε κι άλλες σελίδες για το ίδιο ζήτημα.

Δεν είναι όλοι οι μελισσοκόμοι αυθεντίες κι ακόμη και αν δεν είναι λάθος κάτι, δε σημαίνει ότι είναι εφαρμόσιμο στη δική μας περίπτωση.

Χρησιμοποιείστε και την κοινή σας λογική. (Αν το λεμόνι ήταν το υπέρτατο όπλο για τη βαρρόα δε θα είχαμε πρόβλημα καταπολέμησης, τα λεμόνια αφθονούν….)

Τέλος αν κάτι σας προβλη­ματίζει. επικοινωνείστε με κάποιον ειδικό κι ελέγξτε την εγκυρότητα όσων βρή­κατε. πχ. σε ένα μπλογκ.

Τηλεφωνείστε στο Κέντρο Μελισσοκομίας της περιοχής σας. σε ένα ερευνητικό ίδρυμα, στην Ομοσπονδία, αν πρόκειται για κάποιο νομικής φύσης ζήτημα ή συνδικαλιστικό ζήτημα, όπως πχ οι κανόνες διάθεσης του μελιού στην αγορά ή οι τοποθετήσεις.

Δεν υπάρχει μόνο η αλήθεια στο δια­δίκτυο, υπάρχει κυρίως η άποψη του καθενός για το ποια είναι η αλήθεια και το σωστά. Ο ψηφιακός κόσμος δε διαφέρει από τον πραγματικό.

Πατώντας πάνω σε αυτά τα δύο προηγούμενα εργαλεία έρχεται το πιο νέο εργαλείο: η μεταφορά δεδομένων από την κυψέλη και το περιβάλλον της με τη­λεμετρία. δηλαδή με ασύρματη μετάδοση οπό απόσταση. Το δεδομένα φτάνουν στο κινητό μας ή στον υπολογιστή μας ή και στα δύο.

Παρά το σχετικά υψηλό κό­στος τους, αρκετοί μελισσοκόμοι εδώ και χρόνια χρησιμοποιούν τις μελισσοκομικές ζυγαριές διότι οι άσκοπες μετακινήσεις και μεταφορές έχουν πολύ υψηλότερο κόστος για το μελισσοκόμο και την επιχείρησή του.

Το κόστος που αναφέραμε είναι φυσικά συνάρτηση των δυνατοτήτων που έχει η συσκευή που θα αγοράσουμε.

Από το απλό GPS που μας ενημερώνει αν η κυ­ψέλη…έφυγε από τη θέση της και πρέπει να βρούμε τον κλέφτη, την κάμερα που ίσως εντοπίσει τον κλέφτη, μέχρι τη ζυγαριά που μετράει εκτός από βάρος, θερμοκρασία μέσα κι έξω από την κυψέλη, υγρασία μέσα κι έξω από την κυψέλη (έβρεξε άδραξε εκεί που έχω τα μελίσσια για ν’ ανοίξει επιτέλους το ρείκι;).

Έχει και GPS και πιθανά μπορεί να μετρήσει και άλλες παραμέτρους (πχ ταχύτητα ανέ­μου). Πολλά πειράματα γίνονται τα τελευταία χρόνια με τους ήχους που παράγει το μελίσσι και που πιθανά μπορούν να αποκωδικοποιηθούν.

Πόσο χρήσιμο θα ήταν να ξέρουμε ποιο μελίσσι ετοιμάζεται να σμηνουργήσει, ποιο έχασε τη μαμά του και κάνει αντικατάσταση, ποιο είναι άρρωστο, σε ποιο γίνεται λεηλοσία…

Αλλά ας γυρίσουμε στο παρόν. Το κόστος τέτοιων τηλεμετρικών συσκευών είναι επίσης συνάρτηση του τρόπου που σποστέλλοντοι και της συχνότητας με την οποία αποστέλλονται τα δεδομένα και το πόσο καθαρά είναι τα δεδομένα.

Χρειάζεται να μπει κανείς σε τεχνικές λεπτομέρειες και να μάθει πολύ καλά τις δυνατότητες της συσκευής που θα αγοράσει.

Το πιο βασικό όμως είναι να μάθει να τη χειρίζεται και γ’ αυτό πρέπει να την «καλιμπράρει».

Ποια απώλεια βάρους την ημέρα σε ένα δεκάρι μελίσσι είναι   φυσιολογική: 

Ποια αύξηση βάρους συν­δέεται με την αρχή μιας μελιττοφορίας και δεν είναι επειδή έκαναν παραπάνω γόνο ή κουβαλάνε σαν τρελά γύρη;

«Καλιμπράρισμα» στην περίπτωσή μας ση­μαίνει να μελετήσεις τα δεδομένα πρώτα έχοντας κοντά σου τα μελίσσια κι αν­τιστοιχώντας αυτά που δίνει ως δεδομένο το μηχάνημα με αυτά που παρατηρείς.

Πραγματικά δεν υπάρχει τίποτε καλύτερο και για μας και για τα μελίσσια μας από την αποφυγή άσκοπων μεταφορών (η ζυγαριά στα μελίσσια-δείκτες είναι αποφασιστικής κυριολεκτικά σημασίας) και πολλών επιθεωρήσεων σε μακρινά μελισσοκομεία. Ξέρουμε πως πάνε. Ξέρουμε αν έβρεξε ή όχι ή αν ο αέρας δεν τα άφησε να μαζέψουν.

Ξέρουμε αν κάτι φέρνουν στην κυψέλη, αν πεινάνε ή αν βρέχει μέλι στην περιοχή. Ξέρουμε τι κάνουν το χειμώνα που δεν είναι πάντα δυνατή η επιθεώρηση. (Παρεμπιπτόντως υπάρχει μια εφαρμογή για κινητά που. με κάμερα υπερύθρων, σε αφήνει να δεις μέσα στην κυψέλη το μέγεθος της μελισσόσφαιρας και το πόσο καλά ζεσταίνονται σι μελισσούλες!)

Μια ακόμα σημαντική απόφαση είναι το πόσες ζυγαριές και σε πόσα και τι είδους μελίσσια θα βάλουμε, θεωρητικά τα μελίσσια που πάμε σε μια ανθοφορία είναι όλα παραγωγικά.

Στην πράξη πάμε και κάποιο πιο δεύτερα, θα βάλουμε και στα δυο είδη για να έχουμε μια πιο αντιπροσωπευτική εικόνα: Αν είχαμε αρ­κετές ζυγαριές θα είχαμε μελίσσια δείκτες σε περισσότερες περιοχές.

Ίσως θα μπορούσαμε να δικτυωθούμε με φίλους μελισσοκόμους και να μοιραζόμαστε την πληροφόρηση και το κόστος.

Ιδανικά, η εξέλιξη και η μείωση του κόστους των συσκευών, θα μας επιτρέψει κάποτε να έχουμε σε όλα τα μελίσσια τηλεμετρικές συσκευές και να κάνουμε μια μελισσοκομία ελάχιστα παρεμβατική και με ελάχιστες μετακινήσεις.

Ιδανικό κάποτε δε θα μετακινούνται τα μελίσσια αλλά μόνο οι μελισσοκόμοι κι όποτε είναι απαραίτητο.

Ιδανικά και οι αγρότες θα χρησιμοποιούν όλοι τέτοια συστήματα και οι μαζικοί ψεκασμοί («προληπτικά» μερικές φορές) θα είναι παρελθόν.

Το μέλλον έρχεται. Αρκεί μόνο να είναι το καλό μέλλον που περιγράψαμε. χωρίς τις συνέπειες μια κλιματικής αλλαγής και της αλόγιστης κατασπατάλησης των φυσικών πόρων και της καταστροφής των οικοσυστημάτων. Από μας εξαρτάται ποιο μέλλον.

Επί του παρόντος, θα θέλαμε πολύ στο επόμενο τεύχος να δημοσιεύσουμε τις εμπειρίες συναδέλφων που χρησιμοποιούν ζυγαριές και να μάθουμε πόσο γρήγορα τις αξιοποίησαν και πόσο έχουν διευκολυνθεί στην μελισσοκομική τους εργασία.

http://excel-xromata.gr

Πηγή: Μελισσοκομικό Βήμα.