Η τέχνη της μελισσοκομίας δεν είναι κάτι
καινούργιο στην Ελλάδα. Αντιθέτως,
αποδεδειγμένα, το μέλι κατείχε πρωταγωνιστικό ρόλο στη καθημερινότητα
των αρχαίων Ελλήνων, οι οποίοι ήταν από τους πρώτους που ανακάλυψαν τις
θεραπευτικές του ιδιότητες και την υψηλή διατροφική του αξία.
Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνουν με τον
πλέον εμφατικό τρόπο κεραμικές κυψέλες οι οποίες ανακαλύφθηκαν στη Φαιστό και
χρονολογούνται από το 3400 π.Χ. Επίσης, στην ίδια ιστορική περίοδο ανήκει και
το μοναδικής ομορφιάς χρυσό κόσμημα της Κνωσού, στο οποίο δύο μέλισσες κρατούν
μια κηρήθρα.
Και μπορεί η τέχνη της μελισσοκομίας να
ήρθε στη χώρα μας από την Αίγυπτο, η αποδοχή της όμως έφτασε σε τέτοιον βαθμό
που σύντομα έπαψε να θεωρείται κάτι “ξένο”. Αν διαβάσουμε στα κείμενα που έχουν
διασωθεί από την αρχαιότητα θα ανακαλύψουμε ότι στη Σπάρτη έφηβοι οι οποίοι
προετοιμάζονταν για στρατιώτες, μαζί με τους παιδαγωγούς τους, καλούνταν να
επιβιώσουν στον Ταΰγετο για ένα μήνα τρεφόμενοι αποκλειστικά με μέλι, ενώ και η
φράση μήνας του μέλιτος, προέρχεται από αυτή τη συνήθεια.
Στην Αθήνα, η μελισσοκομία ήταν τόσο
οργανωμένη που ο μεγάλος νομοθέτης Σόλωνας (640-558 π.Χ.) αναγκάστηκε να ορίσει
μέσω νόμων τις αποστάσεις που θα πρέπει να υπάρχουν μεταξύ των μελισσοκομείων
ούτως ώστε να μην δημιουργούνται παρεξηγήσεις σχετικά με την κυριότητα των
σμηνών.
Ακόμα, μέσω των συγγραμμάτων του
Αριστοτέλη «Των περί τα ζώα ιστοριών» και «περί ζώων γενέσεως» η κοινωνία των
μελισσών αναδεικνύεται σε πρότυπο μελέτης και υπόδειγμα λειτουργίας, δομής και
ιεραρχίας μιας ιδεατής πολιτείας, με τον σπουδαίο Έλληνα φιλόσοφο να προχωρά στη κατασκευή γυάλινης κυψέλης
προκειμένου να διαπιστώσει τον τρόπο εργασίας και ζωής των μελισσών.
Μερικοί από τους τρόπους με τους οποίους
οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν το μέλι στη καθημερινή τους ζωή ήταν οι
ακόλουθοι:
Οξύμελο. Μέλι με ξύδι. Τρόπος αντιμετώπισης
του πυρετού.
Μηλόμελο. Μήλα διατηρημένα σε μέλι καθ’
όλη τη διάρκεια του χρόνου. Το μέλι αποκτούσε τη χαρακτηριστική οσμή των μήλων.
Την ίδια συνταγή παραλλάσανε και με άλλα φρούτα.
Υδρόμελο. Ηδύποτο που προκύπτει από
αλκοολική ζύμωση του μελιού.
Μελίκρατο. Μέλι με γάλα. Τροφή για
παιδιά.
Οινόμελο. Μέλι με κρασί. Αναφέρεται ότι
ο Δημόκριτος έζησε μέχρι τα βαθιά γεράματα γιατί κατανάλωνε οινόμελο με άρτο.
O Ιπποκράτης εξαίρει την ευεργετική
επίδραση του «οινόμελου» σε υγιείς και ασθενείς, ο Πυθαγόρας διαπιστώνει ότι το
μέλι εξαφανίζει την κόπωση, ενώ ο Δημόκριτος γράφει για την ευεξία και
μακροζωία εξ αιτίας του μελιού..
Το κρασί γινόταν γλυκύτερο με μέλι, ενώ
μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και για φαρμακευτικούς σκοπούς αν ανακατευόταν με
θυμάρι, κανέλλα και άλλα βότανα.
Οι αρχαίοι έπιναν κρασί και μαζί με το
γεύμα, ενώ τα διάφορα ποτά συνοδεύονταν από μεζέδες (τραγήματα): κάστανα,
κουκιά, ψημένοι κόκκοι σίτου ή ακόμη γλυκίσματα από μέλι, που είχαν ως στόχο
την απορρόφηση του οινοπνεύματος ώστε να επιμηκυνθεί ο χρόνος της συνάθροισης.
Ο πατέρας της Ιατρικής Ιπποκράτης
(462-352 π.Χ.) συνιστούσε το μέλι σε όλους τους ανθρώπους αλλά ιδιαίτερα στους
ασθενείς.
Ο Δημόκριτος ερωτηθείς πως δύνανται να
διατηρηθώσιν οι Άνθρωποι άνοσοι και μακρόβιοι απεκρίνοντο:
«Ει τα μεν έξωθεν ελαίω του σώματος τα
δε ένδοθεν μέλιτι χρίσοιντο».
Στα κρέατα που κατανάλωναν οι αρχαίοι
συγκαταλέγονταν τα λιπόσαρκα πτηνά, τα κοκόρια, τα περιστέρια και οι φασιανοί.
Μια άλλη αγαπημένη τροφή ήταν το μέλι, που το έβαζαν παντού: στα ψητά, στις
πίτες ακόμη και … στη σκορδαλιά.
Πηγή1
Πηγή2
Δημοσίευση σχολίου