Φίλε Αγρότη
Η καλλιέργεια της ελαιοκράμβης επεκτείνεται στην Βόρεια Ελλάδα και σε άλλες περιοχές της χώρας τα τελευταία χρόνια και λόγω της έκτασης και της ποιότητας νέκταρος και γύρης μονοπωλεί την προσέλκυση των μελισσών. Οι μέλισσες με την επίσκεψή τους προσφέρουν στην επικονίαση της ελαιοκράμβης αυξάνουν τις αποδόσεις κατά 25-46%, αυξάνουν τον αριθμό των σπόρων ανά καρπό και ανά φυτό, βελτιώνουν την ομοιομορφία της ωρίμασης και περιορίζουν τις απώλειες κατά την συγκομιδή.
Μελισσοκόμοι στην περιοχή Μεσημερίου Θεσσαλονίκης αλλά και από άλλες περιοχές της χώρας, παρατήρησαν θανάτους μελισσών και μεγάλες απώλειες μελισσοσμηνών που προέρχονται από ψεκασμούς στην ανθοφορία της καλλιέργειας. Οι απώλειες οφείλονται σε ψεκασμούς για την αντιμετώπιση εντομολογικών προσβολών της ελαιοκράμβης όπως είναι ο Χειμερινός άλτης (Psylliodes chrysocephala), ο Κευθόρρυγχο του λαχάνου (Ceuthorrhynchus pallidactylus), η Μύγα του λαχάνου (Delia radicum) τα Σκαθάρια της γύρης (Meligethes aeneus) και οι αφίδες (Brevicorine brassicae).
Για την αντιμετώπισή των εντόμων εχθρών της ελαιοκράμβης, χρησιμοποιούνται Τα εγκεκριμένα στην χώρα μας πυρεθροειδή α-cypermethrin και cypermethrin τα οποία είναι ευρέος φάσματος
εντομοκτόνα. Αντιλαμβανόμαστε ότι η μαζική θανάτωση των μελισσών από τους καλλιεργητές ελαιοκράμβης δεν οφείλεται σε κακή πρόθεση αλλά από πιθανή άγνοια τόσο στα χρησιμοποιούμενα σκευάσματα όσο και στην κείμενη νομοθεσία. Ύστερα από αυτά θέλουμε να σας γνωρίσουμε τα εξής:
α) Τα εγκεκριμένα πυρεθροειδή είναι ισχυρώς μελισσοτοξικά και θανατώνουν τις μέλισσες. Η χρήση τους απαγορεύεται στην ανθοφορία, ή παρουσία μελισσών, δεν εφαρμόζονται όταν υπάρχουν ανθισμένα ζιζάνια και ο επαγγελματίας χρήστης οφείλει να ενημερώνει εγγράφως τους μελισσοκόμους της περιοχής 48 ώρες πριν από τον ψεκασμό (εγκύκλιο ΥΑΑΤ 5919/62354-13/5/2014).
β) Τα έντομα που προσβάλλουν την ελαιοκράμβη έχουν σημαντικούς εχθρούς όπως είναι τα παρασιτοειδή Υμενόπτερα Phradis interstitialis, Phradis morionellus και Tersilochus heterocerus και άλλα αρπακτικά έντομα. Τα ωφέλιμα αυτά έντομα περιορίζουν τις προσβολές μέχρι και 50% και μειώνουν σημαντικά τους πληθυσμούς των εχθρών της ελαιοκράμβης. Οι ψεκασμοί με πυρεθροειδή θανατώνουν τα ωφέλιμα αυτά παρασιτοειδή και έχουν ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα δηλαδή την αύξηση των πληθυσμών των εντόμων που προσβάλλουν την ελαιοκράμβη (ιδιαίτερα των σκαθαριών).
γ) Η αλόγιστη χρήση των πυρεθροειδών επιταχύνει την ανάπτυξη ανθεκτικότητας στα έντομα. Είναι γνωστές περιπτώσεις ανάπτυξης ανθεκτικότητας του Κευθόρρυγχου και του Σκαθαριού (κυρίως Γερμανία) από την αποκλειστική χρήση τους στην Ευρώπη.
δ) Οι προληπτικοί ψεκασμοί δεν εξυπηρετούν κανένα σκοπό, δεν έχουν νόημα, αυξάνουν το κόστος παραγωγής μειώνουν τους φυσικούς εχθρούς των παρασίτων της ελαιοκράμβης. Η παρουσία των σκαθαριών της γύρης δεν συνεπάγεται απαραίτητα οικονομική ζημία. Οι πληθυσμοί του Κευθορρύγχου και των αφίδων βρίσκονται σε χαμηλά - ανεκτά επίπεδα εξαιτίας της δράσης των φυσικών τους εχθρών. Οι ψεκασμοί σκοτώνουν τα ωφέλιμα έντομα, διαταράσσουν την φυσική ισορροπία και προκαλούν έξαρση των εχθρών της ελαιοκράμβης
ε) Οι ψεκασμοί μετά την έναρξη της ανθοφορίας δεν βοηθούν. Οι προνύμφες του Κευθόρρυγχου, βρίσκονται στο εσωτερικό των ριζών και ο ψεκασμός στην ανθοφορία δεν έχει καμία αποτελεσματικότητα. Οι προνύμφες του άλτη προσβάλλουν τους μίσχους των φύλλων και όχι τα άνθη, τα ενήλικα σκαθάρια τρέφονται με την γύρη των ανοικτών ανθέων χωρίς να προκαλούν ιδιαίτερη ζημιά και οι αφίδες δεν μειώνουν την παραγωγή.
Έχουμε πληροφορηθεί επίσης ότι κάποιοι παραγωγοί χρησιμοποιούν στην ελαιοκράμβη απαγορευμένα νεονικοτινοειδή φυτοφάρμακα όπως το Confidor με δραστική ουσία την ιμιδακλοπριδη, η οποία λόγω της μεγάλης τοξικότητάς τους στις μέλισσες και τις δυσμενείς επιπτώσεις στο οικοσύστημα, απαγορεύτηκε με απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 27/4/2018. Επισημαίνουμε ότι η εμπορία γεωργικών φαρμάκων χωρίς άδεια συνεπάγει φυλάκιση τουλάχιστο ένα έτος (Ν. 4036, άρθρο 46,παρ 3) και η χρήστη γεωργικών φαρμάκων χωρίς την έκδοση σχετικής συνταγής χρήσης γεωργικών φαρμάκων συνεπάγει πρόστιμο έως δέκα χιλιάδες ευρώ (Ν. 4036, άρθρο 45,παρ 9δ).
Αγαπητέ καλλιεργητή
Δεν θέλουμε να βρεθούμε σε αντιπαράθεση μαζί σας γιατί τα συμφέροντά μας είναι κοινά. Με τις καλλιέργειές σας προσφέρεται τροφή που συντηρεί τις μέλισσες και αντίστοιχα οι μέλισσες με την επίσκεψή τους στα φυτά συντελούν στην γονιμοποίηση των ανθέων, στην αύξηση των αποδόσεων και της ποιότητας της γεωργικής παραγωγής. Σεβόμαστε την αγωνία σας να διασώσετε την καλλιέργειά και την σοδειά από τα φυτοφάγα έντομα. Υπάρχουν όμως και άλλες λύσεις πέραν από τους συστηματικούς και σε πολλές περιπτώσεις άσκοπους και επικίνδυνους προληπτικούς ψεκασμούς.
Αντιμετωπίστε τις εντομολογικές προσβολές με καλλιεργητικά μέτρα όπως είναι η αβαθής κατεργασία του εδάφους μετά την συγκομιδή, χωρίς άροση, με δισκοσβάρνα ή καλλιεργητή ώστε να προστατευτούν τα παρασιτοειδή έντομα σύμμαχοι εναντίον των εχθρών της καλλιέργειας την επόμενη καλλιεργητική περίοδο.
Χρησιμοποιείστε σε συγκαλλιέργεια με την ελαιοκράμβη το ελαιοδοτικό γογγύλι (Brassica rapa var.silvestris) σε ποσοστό 2-4% ή με την σπορά του αμιγώς στην περιφέρεια του αγρού (6-9 μέτρα). Το φυτό αυτό προσελκύει περισσότερο τους εχθρούς της ελαιοκράμβης, λειτουργεί ως παγίδα και μειώνει την ανάγκη εφαρμογής εντομοκτόνων.
Χρησιμοποιήστε προσελκυστικές παγίδες κατά το φύτρωμα της καλλιέργειας για να προσδιορίσετε εάν χρειάζεται ή όχι εφαρμογής εντομοκτόνων και το χρόνο εφαρμογής. Μην ψεκάζετε όταν τα παγιδευμένα άτομα είναι λιγότερα από 20 σε τρεις ημέρες μέτρησης.
Αν και εφόσον η χημική επέμβαση κριθεί απαραίτητη, αυτή θα πρέπει να γίνει στο στάδιο των οφθαλμών και μόνον στη συνιστώμενη δόση και ποσότητα ψεκαστικού διαλύματος ανά στρέμμα. Οι προληπτικοί ψεκασμοί και οι ψεκασμοί στην ανθοφορία της καλλιέργειας δεν χρειάζονται, δεν βοηθούν, είναι επιζήμιοι για το φυτό, για τις μέλισσες και για τα ωφέλιμα παρασιτοειδή. Άλλωστε η κείμενη νομοθεσία επιβάλλει αυστηρές ποινές στους χρήστες γεωργικών φαρμάκων που δεν ακολουθούν τις οδηγίες της ετικέτας και δεν προστατεύουν τις μέλισσες και το περιβάλλον (Ν. 4036,άρθρο 45, παρ. 3). Βοηθείστε ώστε το εφετινό πρόβλημα που δημιουργήθηκε στα μελίσσια να μην επαναληφθεί για αμοιβαίο όφελος.
Μεγάλο μέρος από τις πληροφορίες της επιστολής αυτής είναι από τις δημοσιεύσεις των Γεωπόνων Κωνσταντίνου Β. Σίμογλου και Εμμανουήλ Ροδιτάκη τις οποίες παραθέτουμε ώστε οι καλλιεργητές ελαιοκράμβης να ανατρέξουν και να λάβουν περισσότερες πληροφορίες.
α) Σίμογλου Κ.Β. και Ε. Ροδιτάκης (2013) Αντιμετώπιση των σκαθαριών της γύρης (Meligethes aeneus) στην ελαιοκράμβη Λήψη μέτρων πρόληψης κατά της ανάπτυξης ανθεκτικών πληθυσμών Γεωργία – Κτηνοτροφία • τεύχος 1: 39-45
β) Σίμογλου Κ.Β. και Ε. Ροδιτάκης (2011) Ο Κευθόρρυγχος, ένας σοβαρός εχθρός της ελαιοκράμβης. Φυλλάδιο της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης
Ευχαριστούμε για την κατανόηση
Κοινοποίηση:
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ
ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΣΥΛΛΟΓΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ-ΘΡΑΚΗΣ
ΓΕΩΠΟΝΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΛΑΡΙΣΑΣ
ΓΕΩΠΟΝΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΕΩΠΟΝΩΝ Ν. ΚΑΒΑΛΑΣ
ΓΕΩΠΟΝΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑΣ-ΣΗΡΟΤΡΟΦΙΑΣ
ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΜΕΣΗΜΕΡΙΟΥ
ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ
ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ
Δημοσίευση σχολίου